Wysokość podnoszenia i siła ściskająca
Wysokość podnoszenia rzazu ścinającego
Wysokość podnoszenia to odległość, na jaką narzędzie do ścinania musi rozsunąć rzaz ścinający, zanim drzewo upadnie pod własnym ciężarem. Wykres przedstawia wymaganą wysokość podnoszenia dla trzech różnych średnic pnia drzewa, uwzględniając nacięcie pilarką. Wartości te dotyczą gatunków drzew i form pnia typowych dla krajów skandynawskich i powinny być traktowane jako wskazówki, a nie jako dokładne liczby. Korzystając ze schematu, można na przykład sprawdzić, czy do obalenia drzewa potrzeba kilku klinów.
Siła ściskająca drzewa
Narzędzie do obalania musi być w stanie zapewnić moc niezbędną do upadku drzewa. Siła, pomnożona przez odległość od przegubu zawiasy, tworzy efekt znany jako siła ścinania. Siła ścinania wymagana do ścięcia danego drzewa określa narzędzie, które należy w tym celu wybrać. Schemat pomoże oszacować siłę obalania i wybrać odpowiednie narzędzie do obalania dla skomplikowanych prac ścinkowych. Wartości te dotyczą gatunków drzew i form pnia typowych dla krajów skandynawskich i powinny być traktowane jako wskazówki, a nie jako dokładne liczby.
Liczby wskazują maksymalne wartości dla profesjonalnych drwali, zdrowych drzew i stabilnych warunków atmosferycznych. Wykresy zakładają, że zawiasa ma odpowiednią grubość, a głębokość nacięcia kierunkowego wynosi około 20% średnicy pnia. Przy wyborze narzędzi do obalania należy również wziąć pod uwagę potencjalną asymetryczną koronę, zakrzywiony pień, wiatr i ciężar śniegu na gałęziach. Wykres został opracowany przez szwedzkiego badacza leśnego Tomasa Gullberga na Uniwersytecie w Dalarna, w Szwecji.
Jak używać schematów
Zmierz średnicę pnia drzewa na wysokości 1,3 m (DBH, pierśnica – średnica na wysokości klatki piersiowej). Użyj średnicomierza (klupy) lub zmierz obwód za pomocą taśmy mierniczej drwala. Dokładną średnicę uzyskuje się, dzieląc obwód przez 3,14.
Oprzyj DBH (pierśnicę) na osi x diagramu. Posuwaj się naprzód, aż do przecięcia szarej krzywej określającej pochylenie.
Przesuń się prosto w lewo. Odczytaj siłę obalania w osi Y.
Wybierz narzędzie do obalania, które zapewnia większą siłę obalania niż odczytana wartość.
Przykład: Drzewo o średnicy DBH 45 cm, które pochyla się o 1 m do tyłu, wymaga zastosowania siły obalania 1400 daNm. Duży obracak zapewnia nieco ponad 1200 daNm, co jest wartością zbyt małą. Duży klin zapewnia około 1500 daNm, co jest wartością tylko niewiele większą od niezbędnego minimum. Użyj dwóch dużych klinów, które zapewniają około 2600 daNm.
Siła obalania i wysokość podnoszenia dla różnych narzędzi do obalania
Ręczna siła
Można używać tylko w przypadku bardzo małych drzew, które nie pochylają się do tyłu. Zapewnia ograniczoną siłę obalania. Użycie tyczki 5 m i naciskanie znacznie powyżej poziomu podłoża pozwala znacznie zwiększyć dźwignię i siłę obalania. Maksymalna wysokość podnoszenia: Bez ograniczeń.
Obracak
Narzędzie to ma różne długości uchwytu, w zależności od wymaganej siły obalania. W przypadku bardzo grubych drzew i dużych drzew pochylonych do tyłu należy unikać obracaków z długim uchwytem, ponieważ konieczne może być podniesienie na zbyt dużą wysokość. Maksymalna wysokość podnoszenia: Około 2 cm.
Klin do obalania
Zapewnia bardzo dużą siłę obalania grubych drzew i znacznie mniejszą siłę obalania cienkich drzew ze względu na krótszą dźwignię. W przypadku wymagającego ścinania trzeba będzie wbić więcej klinów — najpierw pracując na szerokość, a następnie na wysokość. Maksymalna wysokość podnoszenia: Około 3 cm na klin.
Dźwignia do obalania
Rodzaj podnośnika mechanicznego, który naciska na pień. Zapewnia dużą siłę obalania i dlatego jest dobrym wyborem do szeroko zakrojonego ścinania średniej wielkości nietypowych drzew. Maksymalna wysokość podnoszenia: Bez ograniczeń.
Wciągarka i lina
Najbezpieczniejsza metoda obalenia drzewa w określonym kierunku. Działa zarówno w przypadku dużych, jak i małych drzew. Siła obalania zależy zarówno od uciągu wciągarki, jak i od wysokości punktu mocowania. Po przymocowaniu wciągarki do pnia na wysokości 5 m i przy sile 5000 N osiąga się siłę obalania na poziomie 25 000 Nm. Maksymalna wysokość podnoszenia: Bez ograniczeń.
Czynniki wpływające na zawiasę
Przy zaawansowanym ścinaniu zawiasa może być poddawana większym naprężeniom niż podczas normalnego ścinania. Przy używaniu klina do obalania na zawiasę również jest wywierany nacisk, jednak rozkłada się on wzdłuż i w poprzek włókien. W celu zachowania kontroli nad kierunkiem ścinania zawiasa została zaprojektowana tak, aby zagwarantować je nienaruszony stan przez cały okres obalania. Dlatego należy również wziąć pod uwagę właściwości różnych gatunków drzew. W okresie zimowym należy pamiętać, że zmrożone drewno jest mniej elastyczne i pęka wcześniej. Zbutwiałe drewno jest również słabsze niż zdrowe drewno.